|
|
KORUYUCULAR
-SODYUM BENZOAT
Sodyum benzoat bir kimyasal tuzdur. Benzoik asidin sodyum bikarbonat, sodyum karbonat veya sodyum hidroksit ile nötralizasyonu sonucunda elde edilir.Sodyum benzoat doğada saf halde bulunma özelliğine sahip değildir, fakat türevlendiği benzoik asit birçok hayvan ve bitkide doğal olarak bulunur ve üretimi de onlardan sağlanır. Beyaz ve katı olarak bulunur.Elma, tarçın, kuru erik, sarımsak ve ham karanfil gibi gıdalar benzoik asit içeren gıdalara örnek olarak verilebilir.
Sodyum benzoat, gıda sektöründe kullanıldığında antagonist etkisi (bulunduğu ortamdaki diğer maddelerin etkilerini yok etme özelliği) sayesinde bakterilerden ziyade küf ve mantara karşı çalışmaktadır. Potasyum sorbat ile antagonist etki göstermektedir. Bakterilerin de sodyum benzoata karşı duyarlılığı oldukça düşüktür. Sodyum benzoat gıda sektörüyle birlikte ilaç ve kozmetik sanayisinde de küf ve mantara karşı koruyucu olarak kullanılır.Gıda sektöründe ayrıca gazlı içecekler ve benzeri meşrubatlarda, turşularda, ketçap ve benzeri soslarda, marmelat ve reçellerde, margarin, zeytin üretiminde, işlenmiş balık ürünlerinde ve şekerlemelerde yaygın olarak kullanılır. %0.1 - 0.2 aralığında kullanılmaktadır.Ülkemizde ise en çok %0.1 oranında kullanılabilmekte ve daha fazlasına izin verilmemektedir.
-POTASYUM SORBAT
Gıda katkı maddeleri listesinde E 202 koduyla yer alan potasyum sorbat, koruyucu bir katkı maddesidir.Potasyum sorbat, sorbik asitin potasyum hidroksitle tepkimesinden elde edilen sorbik asit tuzudur. Polimer yapıda, beyaz renkte ve kristal yapıda olup, toz ya da granül halde bulunmaktadır.Sudaki çözünürlüğü yüksektir, alkolde ise az çözünür.En uygun pH=6.0'nın altındaki değerlerdir, pH=6.5'e kadar etkilidir, ancak pH değeri düştükçe potasyum sorbatın etkisi artar.
Gıda ürünlerinin ve içeceklerin pek çoğunda kullanılan potasyum sorbat küf, maya ve birçok aerobik bakteriye karşı etkindir. Gıda maddelerinin ömrünü uzatırken, yararlı bakterilerin gelişimini sınırlamaz, ayrıca gıdanın kendine has aromasını korunmasında da etkilidir.Ekmek, margarin, salça, mayonez, reçel, balık, şekerleme, peynir, yoğurt, şarap, meyve ürünleri, fırıncılık ürünleri gibi pek çok gıda maddesinde kulllanılmaktadır. Nötr bir lezzete sahip olduğu için meyve sularında kullanımı yaygındır. Yüksek sıcaklığa karşı dayanıklı olduğu için ısıl işlem uygulanmış gıdalarda rahatlıkla kullanılabilir.
Gıda ürünlerine toz olarak serperek, doğrudan katarak, daldırarak, püskürterek ya da ambalajın içine yerleştirirerek uygulanmaktadır
-NATAMİSİN
Gıdalarda küf bulunması, insan sağlığı açısından oldukça önemlidir. Küfler, çok düşük sıcaklıklarda bile, yüksek toksik maddeler (mikotoksin) üretebilirler.
Bu mikotoksinlerin bazıları kanserojen özelliklere sahiptir. Bu maddeler gıdanın içine dağılırlar ve yüzeydeki küfler dikkatlice temizlense dahi, bu mikotoksinler gıdadan arındırılamaz. Bu nedenle, kesin olarak küf gelişmesini engelleyici etkin yöntemler gerekmektedir. Natamisin, Streptomyces natelensis adlı mikroorganizmadan izole edilmiş olup, kimyasal olmaması sebebiyle gıdaların doğal yapısına son derece uygun bir koruyucudur.Natamisin, gıda maddelerinde görülen tüm küf ve mayalara karşı çok etkilidir ve bunların bozulmasına neden olur. Natamisin'in bakterilere karşı herhangi bir etkinliği yoktur. Bu nedenle, et ve süt ürünlerindeki olgunlaşma aşamalarına herhangi bir etkisi olmaz.1 ton ürüne eklenecek 10-20 gr natamisin, ürün içindeki tüm maya ve küflere karşı etkili olacaktır.
|